Patronem Wągrowca jest św. Jakub Apostoł, pod którego wezwaniem zbudowano najstarszą w mieście świątynię. W kościele farnym znajduje się obecnie kilka zabytków związanych z postacią tego świętego. Najstarszym z nich jest polichromia na drzwiczkach do szafki umieszczonej w północnej ścianie nawy.
Fragment polichromii na drzwiczkach szafki cechowej w nawie północnej kościoła farnego pw. św. Jakuba Apostoła w Wągrowcu.
W dotychczasowych opracowaniach dotyczących wągrowieckiej fary rzadko zwracano uwagę na niezwykłe malowidło zdobiące drewniane drzwiczki. Stylistyka tego wizerunku wskazuje, iż powstał on w XVI wieku, a więc w czasach, gdy trwała przebudowa świątyni. Być może zabytek jest równoczasowy z drugimi drzwiczkami z północnej ściany nawy, na których widnieje data „1565”, wskazująca na czas ich powstania.
Postać świętego z wągrowieckiej polichromii czasami błędnie identyfikowano ze św. Rochem, patronem stolarzy. Zespół atrybutów występujących na malowidle jednoznacznie wskazuje, że jest to wizerunek św. Jakuba Apostoła – patrona kościoła oraz miasta.
Święty został przedstawiony jako podróżujący pieszo starzec, nad którego głową zaznaczono świetlistą aureolę. Na wągrowieckim malowidle św. Jakub wspiera się na drewnianej lasce podróżnej, a na głowę ma nałożony kapelusz z szerokim rondem. Na kapeluszu umieszczone zostało wyobrażenie muszli małża przegrzebka, które jest najczęściej przywoływanym elementem charakteryzującym św. Jakuba Apostoła. W prawej dłoni postać trzyma glinianą manierkę podróżną. Ciekawostką jest, że podczas badań archeologicznych prowadzonych przy jednej z wągrowieckich posesji, archeolodzy pozyskali fragment manierki, odpowiadający swoją formą obiektowi przedstawionemu na polichromii. U stóp św. Jakuba artysta namalował, w sposób schematyczny, budynek kościoła. Niestety ta część zabytku uległa najsilniejszemu uszkodzeniu. Możemy domyślać się, że ten element malowidła symbolizuje wągrowiecką świątynię.
[Autor: Marcin Moeglich]
