III Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej odbywały się w 1938 roku we Francji. Reprezentacja Polski po raz pierwszy w historii uzyskała awans i znalazła się wśród 15. najlepszych drużyn świata. Rozgrywki odbywały się w systemie pucharowym a pierwszym naszym przeciwnikiem była Brazylia. Przygotowania do tego trudnego meczu odbywały się w Wągrowcu. Tutaj też rozegrano ostatni mecz sparingowy z drużyną miejscowego Liceum Pedagogicznego.
Reprezentacja Polski (białe koszulki) i drużyna Liceum Pedagogicznego na fotografii wykonanej po meczu sparingowym z 29 maja 1938 roku. Klęczą od lewej: Słomiński, E. Giemsa, Z. Kruś, E. Madejski, A. Gałecki, G. Wodarz, S. Baran, Gołembiewski, W. Brom, R. Piec. Stoją od lewej: Z. Gośliński, Rajewicz, W. Szczepaniak, J. Borakiewicz, F. Scherfke, S. Jaworski, W. Góra, A. Kosmalski, L. Pontek, Cz. Nowak, E. Wilimowski, B. Hejduk, E. Dytko, M. Orlikowski. Sędzia: profesor Liceum, mgr R. Brzeziński. Fot. ze zbiorów Muzeum Regionalnego w Wągrowcu
O wyborze naszego miasta na ostatni reprezentacyjny obóz szkoleniowy zadecydował trener Marian Spoida. Piłkarze mieli stawić się w Wągrowcu po zakończeniu ostatnich spotkań ligowych. Większość z nich dotarła na miejsce 27 maja a zgrupowanie trwało do 2 czerwca 1938 roku. Pierwsze informacje o tym, że do Wagrowca ma przybyć reprezentacja zostały przyjęte przez mieszkańców z niedowierzaniem, o czym wspominał w artykule prasowym uczeń wągrowieckiego liceum Henryk Izdebski:
Kiedy pierwsza nieśmiała pogłoska przeleciała przez Wągrowiec, że Reprezentacja Piłkarska Polski przyjedzie do nas na obóz wypoczynkowy, nikt prawie nie chciał wierzyć. Jak, co, skąd tu do nas – dlaczego?… Zewsząd padały na pół drwiące pytania. A jednak stało się i gościliśmy w naszym mieście 15-stkę najlepszych graczy w Polsce. Wiele było rozmów przed przyjazdem, każdy różnie wyobrażał sobie tę grupę, ale nikt nie przypuszczał, że to będzie taka „morowa wiara” (…). A tu tymczasem chłopy jeden w drugiego wesołe, pełne humoru wpadły do Wągrowca, jak pod bramkę jakiejś tam przeciwnej drużyny i podbiły go całkowicie swoją serdeczną i wprost koleżeńską zażyłością.
Piłkarzy i kierownictwo zakwaterowano w gmachu Liceum Pedagogicznego przy ul. Kościuszki (dziś: Zespół Szkół nr 2). O wyborze tego obiektu zadecydowało dobre wyposażenie szkoły w odpowiednie pomieszczenia (internat, jadalnia) i sprzęt sportowy oraz położenie budynku w pobliżu jeziora, lasu i stadionu. Walory Wągrowca zostały przez trenerów i zawodników w pełni wykorzystane, m.in. do treningu wprowadzono „zajęcia wodne” na kajakach, co było nowatorskim rozwiązaniem.
Jednym z ostatnich punktów programu pobytu, była wycieczka po Wągrowcu. Reprezentanci złożyli wtedy wieniec przed grobowcem Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu nowofarnym (grobowiec został rozebrany w kolejnym roku, wkrótce po rozpoczęciu okupacji niemieckiej). Fot. ze zbiorów Muzeum Regionalnego w Wągrowcu.
Ostatni przed mistrzostwami mecz sparingowy rozegrano na boisku w Wągrowcu 29 maja 1938 roku. Przeciwnikiem reprezentacji była drużyna Liceum Pedagogicznego. W pierwszej połowie reprezentanci dali pofolgować licealistom i strzelili jedynie dwie bramki. Druga połowa była dla „Pedy” mniej udana i mecz zakończył się wynikiem 12:0.
Reprezentacja opuściła Wągrowiec 2 czerwca. Trzy dni później rozegrała w Strasburgu mecz z Brazylią. W podstawowym czasie był remis 4:4, jednak ze względu na system pucharowy rozgrywek, zarządzono dogrywkę. Ostatecznie, po zaciętej rywalizacji i koncercie goli Ernesta Wilimowskiego (4 gole) i Leonidasa (3), Brazylia wygrała 6:5.
[autor: M. Moeglich]
