Powstanie Warszawskie wybuchło 1 sierpnia 1944 roku i trwało do 3 października. W szeregach walczących o wolną Polskę przeciwko nazistowskiej III Rzeszy Niemieckiej znaleźli się również wągrowczanie.
Bracia Mieczysław i Radosław Liska z Wągrowca byli synami Ryszarda, znanego miejscowego przedsiębiorcy i fabrykanta. Do stolicy przenieśli się pod koniec 1939 r., ze względu na zagrożenie związane z przynależnością do międzywojennego harcerstwa. Ojciec odesłał więc synów do rodziny mieszkającej w Warszawie. Tutaj Radosław i Mieczysław podjęli pracę i wkrótce włączyli się w działalność polskiego państwa podziemnego.
Po wybuchu powstania Mieczysław Liska, pseudonim „Gniezno”, uczestniczył w walce jako żołnierz kompanii „Stefan” w IV rejonie AK Warszawa Śródmieście. Dwudziestoletni wągrowczanin przyczynił się między innymi do zniszczenia czołgu niemieckiego. Uczestniczył też w zdobyciu centrali telefonicznej, tzw. PASTY i znalazł się w grupie nacierającej na Plac Żelaznej Bramy podczas zdobywania Hali Mirowskiej. Akcja ta miała na celu otwarcie drogi dla związanych walką oddziałów, wycofujących się z odciętego przez nieprzyjaciela Starego Miasta. Mieczysław Liska przez pewien czas pełnił służbę wartowniczą przy włazie kanalizacyjnym, kontrolując ewakuację. Miał wówczas nadzieję na przybycie starszego brata, Radosława, walczącego na Starym Mieście. Później okazało się, że Radosław Liska znalazł się w transporcie powstańców do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Melk, gdzie został zamordowany. Natomiast Mieczysław po upadku powstania zdołał wmieszać się w tłum cywili, co ocaliło mu życie. Końca wojny doczekał w obozie w Straslund, skąd wrócił do kraju.
Groby obu powstańców (Radosława jedynie symboliczny) można odnaleźć na wągrowieckim cmentarzu nowofarnym.
Opr. Marcin Moeglich
Alfons Mieczysław Liska – biogram powstańczy:
https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/alfons-liska,27646.htmlM